BAŞBAKAN Yardımcısı Ali Babacan’ın gelire göre taksit sınırlamasında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) yüzde 45’lik sınır üzerinde duruyor. BDDK’nın başlattığı çalışmada bir kişinin aldığı maaş talep ettiği tüketici, konut, taşıt kredilerinde belirleyici olacak. Tüm aldığı krediler maaşının belli bir yüzdesini geçemeyecek. Eğer BDDK’nın ilk düşündüğü yüzde 45’lik sınır geçerli olursa; aylık maaşı 1.000 lira olan kişinin alacağı krediler için ödeyeceği aylık taksit 450 lirayı, 2 bin lira olanın da 900 lirayı geçemeyecek.
ABD’DE UYGULANIYOR
ABD’de konut kredilerinde yaşanan krizin ardından borç-gelir oranına ilişkin sistemler uygulanmaya başlandı. BDDK da kredi kartına yönelik sınırlamalar döneminde gelire bağlı borçluluk sistemi ile ilgili çalışmalara başladı. Borçlulukta bir kriz yaşanmaması için alınacak kredilerin maaşlara oranlanması planlanıyor. Kişilerin aldığı maaş ile bankalardan aldığı konut, taşıt ve ihtiyaç kredilerinin belli bir yüzdesini geçmemesi üzerinde duruluyor.
1.000 LİRA İLE ANCAK 40 BİN LİRALIK EV ALINIR
Eğer BDDK çalışmalarında olduğu gibi yüzde 45’lik sınır yürürlüğe girerse, aylık geliri 1.000 olan bir kişi ancak 40 bin liralık bir konut alabilecek. Çünkü konut kredilerinde bankalar toplam bedelin yüzde 75’i için kredi veriyorlar. 40 bin liranın yüzde 25’i 10 bin liraya denk geliyor. 10 bin lira ödendikten sonra kalan 30 bin lira için kredi çekilebiliyor.
Bankaların uyguladığı faiz değişebiliyor. Örneğin bir bankada 30 bin lira kredi 118 ay vadeyle aylık 450 liralık takside denk geliyor. 120 ay vadeyle 31 bin lira kredi alınırsa da aylık taksidi 446 lira oluyor. Bir başka bankada çekilebilecek kredi 120 ay 32 bin liraya kadar çıkabiliyor.
Eğer 50 bin liralık bir evi yine 450 lira aylık taksitle almak istenirse bu sefer verilecek peşinat yani kendi cebinden ödeyeceği miktar yükseliyor. 17 bin 386 lira kredi çekmeden ödenmesi gerekiyor. Kalan 32 bin 614 lira için de 450 liralık taksit ödenebiliyor.
12 BİN LİRALIK TÜKETİCİ KREDİSİ
Aynı kişi taşıt kredisi kullanmak isterse 15 bin lira kredi 48 ay vade için 437 lira taksit ödeyebiliyor. Kredi 16 bin liraya çıktığında taksit miktarı 460 liraya yükseliyor. Tüketici kredisinde ise faizler daha yüksek olduğu için 1.000 lira maaş alan bir kişinin alacağı ihtiyaç kredisi miktarı ve vadesi de düşüyor. 12 bin 500 lira tüketici kredisi 36 ay vadeyle alınırsa aylık taksit 456 lira oluyor. Ancak 12 bin lira çekildiğinde aylık taksit 438 liraya geriliyor.
BDDK bir süre önce ihtiyaç kredilerinde vadeyi 36 ay, taşıt kredilerinde vadeyi 48 ayla sınırlamıştı. Ayrıca taşıt kredi içinaraç değerinin en fazla yüzde 75’ine kadar kredi veriliyor. (Hürriyet)
