ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Uluslararası Dini Özgürlükler Raporu’nun Türkiye bölümünde, devletin dini özgürlüklere saygısının yıl boyunca devam ettiği ancak Sünni İslami gruplara lehte muamelede bulunduğu savunuldu. Devletin, dini grupların üyelerini etkileyen birçok kısıtlamaları uyguladığı iddia edilen raporda, “Dini inançları nedeniyle askerlik yapmayı reddeden en azından bir kişinin tutuklanması dahil, dini özgürlüklerin suiistimal edildiğine dair bazı raporlar var” ifadesi kullanıldı.
 
Hükümetin dini özgürlüklere saygı eğiliminin yıl boyunca değişmediği belirtilen raporda, şunlar yer aldı: “Genellikle Rum, Ermeni ve Süryani Ortodokslar ile Ermeni Protestan ve Yahudi toplumu dahil dini grupların üyeleri, kendi ibadetlerini uygulama özgürlükleri olduğunu bildirdi. Hükümet, önceki yıllarda el konulan azınlıklara ait dini vakıfların mülklerinin iadesine devam ediyor. Ancak 40 yıldır kapalı olan Heybeliada Ruhban Okulu’nun hangi merci altında tekrar açılabileceğine açıklık getirmedi.

Başörtüsü yasağı dayatılmıyor

Devlet kurumlarında ve ilköğretim okullarında başörtüsü yasağı yürürlükte kalmaya devam ediyor ama hükümet, üniversitelerde ve bazı çalışma mekanlarında bu yasağı dayatmıyor. Bazı dini gruplar, üyelerini ve din adamlarını eğitmede, mülk satın almada, devlete kaydolmakta kısıtlamalarla yüz yüze kalmakta.”

Sünnilere farklı muamele...

Hükümetin Sünni İslami gruplara lehte ve ön yargılı muamelede bulunduğu savunulan raporda, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın görevine değinilerek, hükümetin diğer dinlerden liderler, eğiticiler ve görevlileri istihdam etmediği vurgulandı. Raporda, cami arsalarını devletin bağışladığı, çoğunlukla cami inşaatlarının Diyanet İşleri Başkanlığı ve belediyeler tarafından fonlandığı ve yine belediyelerin, buraların elektrik, su gibi faturalarını yatırdığı belirtilerek, “Bu imtiyazlar sadece Sünni Müslümanlara yönelik. Devlet, Alevileri heterodoks (kabul edilmiş din kurallarına aykırı) Müslümanlar olarak görüyor ve dini ibadetlerini finansal olarak desteklemiyor” ifadesine yer verildi. Raporda ‘cami ve mescitlere uygulanan kolaylıklar, kilise ve diğer dini mekanların açılmasında uygulanmıyor’ denildi.

Raporda, nüfus cüzdanlarında kişilerin dininin yazılı olduğu ama Bahai, Alevi ve Yezidi’lerin dinlerini nüfus cüzdanına yazdıramadığı ifade edildi. Bir mescidi olanTBMM’de, Alevi milletvekillerinin ibadetleri için cemevi kurma taleplerinin ise hükümetçe reddedildiği belirtildi.

Fazıl Say’a verilen ceza...

Raporda, devletin kutsal şeylere hakaret bağlamında çeşitli vesilelerle kişi ve kurumlara cezalar getirdiği bildirilerek, sanatçı Fazıl Say’ın aldığı cezaya değinildi ve ayrıntılara yer verildi.