Geçtiğimiz haftasonu Uluslararası Entellektüel Edebiyat Fuarı Non/Fiction çerçevesinde Tsentralnıy Dom Hudojnika (Merkez Ressam Evi)’da ünlü Rus Arap araştırmaları, Orta Çağ Arap edebiyatı uzmanı Betsi Şidfar tarafından yapılan yeni Kur’an çevirisi tanıtıldı.

Arap araştırmaları uzmanları ve İslam din adamları yeni çeviri konusunda çok olumlu değerlendirmelerde bulundular. Kutsal Kur’an’ın Rusça çevirisini yapmış bir çevirmen, olan filosofi doktoru Elmir Kuliyev bu konuda düşüncelerini şöyle dile getirdi: “Betsi Şidfar’ın çevirisinde eşi olmayan, kendine has bir stil hissediliyor. Bu stil okuyucunun Kutsal Kur’an’ın ruhunu hissetmesine, görülmez ve hissedilmez, ancak insanın tüm varlığı ile olduğunu bildiği bazı şeylere temas etmesine yardım ediyor”.

Moskova Ulu Cami Baş İmamı İldar Alyautdinov, Kur’an çevirilerinin ve yorumlarının orijinalin benzeri olmadığının altını çizerek, yapılan çevirinin yüksek kalitesine işaret etti. Alyautdinov, “Bu kitabın kendisi için Allah’ın kelamını keşfetmek isteyenler için ilgi çekici olacağını ümit ediyorum” dedi.

Rusya’da Kur’an’ın çevirisi yüzyıllardır yapılagelmiştir. Toplam olarak Kur’an 15 kez Rusça’ya çevrilmiştir. Burada ilginç olan Kutsal Kitab’ın Rusya’daki çevirisinin din adamları tarafından değil, bilim adamı doğu araştırmaları uzmanları, dilbilim uzmanları tarafından yapılıyor olmasıdır. RGGU Tarih, Politika ve Hukuk Bilimleri Fakültesi, Modern Doğu Kürsüsü doçenti İgor Alekseyev “Neden Rus müslümanları Rusça’ya çeviri yapmıyorlar, bu zor bir soru” diyor. Kutsal Kitab’ın ilk çevirileri Fransızca’dan ya da İngilizce’den yapılmışlardı ve eksik yönleri vardı. Kur’an ilk defa 1716 yılında 1. Pyotr’un buyruğu üzerine Peterburg’ta çevrilmişti.

1790 yılında M.İ. Veryovkin tarafından yapılan Kur’an çevirisi Rus edebiyatı açısından önemli bir rol oynayacaktı: Çevirmen, 33 sureden şiirsel alıntıların hazırlaması konusunda ünlü Rus şairi A.S. Puşkin’e ilham kaynağı olmuştu. Puşkin’in bu ünlü eserinin adı ‘Kur’an’a benzetmeler’ adını taşır. A.S. Puşkin’in eserleri, çok geniş Rus okuyucu çevresinde Kur’an’a olan ilginin artmasına neden olmuştur. Büyük rus yazarı L.N. Tolstoy da Kur’an ile ilgilenmiştir.

Kutsal Kitab’ın Arapça’dan ilk çevirisi 1871’de yapıldı. Sovyetler ve Sovyetler Birliği sonrası ilk dönemlerde dine verilen önemin azalmasına rağmen, Kur’an’ın en iyi çevirileri bu dönemlerde yapılmıştır. Bu çeviriler Betsi Şidfar’ın da aralarında olduğu yetenekli Arap araştırmaları uzmanlarının elinden çıkmıştır.